Saturday, April 27, 2013

Dịch hay là diệt, sao chỉ "ném đá" riêng mảng sách văn học?


>> Một thứ tự do hoang dại
>> Mạng nhện và Trịnh
>> Thư viện Tổng thống Hoa Kỳ


Mỗi lần làng sách (dịch) ở Việt Nam nổi sóng vì một vụ việc nào đấy, như với “Mật mã DaVinci”, “Bản đồ và vùng đất”, thêm tí ti “Lolita” rồi mới đây là “Những thứ họ mang”, nhà cháu lại thấy cảm xúc thật là lẫn lộn :-D

Là độc giả, tức là người tiêu dùng, nhà cháu hiểu độc giả có quyền đòi hỏi, phê phán, ném đá v.v. Không phải dịch giả nhưng cũng có “hành nghề” chút ít, nhà cháu hiểu cái khó của người dịch và có thể khẳng định là không bản dịch nào không có lỗi, kể cả lỗi sơ đẳng, kể cả của những thiên tài dịch thuật.

Nhà cháu chỉ băn khoăn chút xíu thôi, là sao mấy cuốn sách dịch nổi tiếng bị ném đá đều là sách văn học. Không thấy ai ném đá bộ “Phê phán lý tính thuần tuý”, “Phê phán lý tính thực hành” của cụ Kant, “Hiện tượng học tinh thần” của cụ Hegel (dịch giả Bùi Văn Nam Sơn), rồi “Nền dân trị Mỹ” (dịch giả Phạm Toàn). Hay mấy cuốn đó triết học, rồi chính trị, kén độc giả quá? Thôi thì bộ sách khoa học phổ thông của nhóm dịch giả Phạm Văn Thiều cũng được – những cuốn như “Lược sử thời gian”, “Định lý cuối cùng của Fermat”, “5 phương trình làm thay đổi thế giới”… vậy? Cũng chẳng thấy ai phê gì, không hiểu là do các bản dịch đều hoàn hảo hay vì nguyên nhân nào khác?

Một cuốn sách đồ sộ khác về chiến lược biển, mới được NXB Tri thức đưa ra gần đây, là “Ảnh hưởng của sức mạnh trên biển đối với lịch sử” (dịch giả Phạm Nguyên Trường), cũng không tạo được gợn sóng nào trên mặt nước ao. Trộm nghĩ, cuốn ấy mà được các bác hạ cố ném đá, nhặt sạn sôi nổi như mấy “thảm hoạ” kia thì tốt quá.

Nhân đây xin nói thêm là dịch giả Trần Tiễn Cao Đăng cũng là người đã dịch tác phẩm nổi tiếng về phát triển, cuốn sách khoa học liên ngành “Súng, vi trùng và thép”. Bản dịch một tác phẩm lớn như vậy mà chẳng hề được bác nào cho cái nhận xét, trong khi chỉ một từ “dump-cooze” đã tạo nên cả một làn sóng tranh cãi, là sao?

Nguồn: Facebook Đoan Trang

Xem thêm:
- Có một thời kỳ
- Chợ đời nhốn nháo nói leo
- Cổng chùa thiện ác
- Điền thế nào cho đúng?
- Trồng cây đầu năm hay là phá?

No comments:

Post a Comment